Podczas nauki fotografii możesz spotkać się z określeniami typu „ciekawe” światło, „płaskie” światło, „nudne” światło. Chcesz dowiedzieć się, co one oznaczają?
Faktem jest, że fotografia to światło, to jego zapis na światłoczułym elemencie takim jak matryca aparatu lub klisza. Bez „ciekawego” światła nie ma dobrej fotografii.
„Płaskie” lub „nudne” światło, to takie, gdzie w obrazie brak kontrastów lub jest ich zbyt wiele, brak przemyślanych odblasków, miękkich lub twardych cieni (zależnie od planowanego przekazu zdjęcia). Sfotografowane elementy (np. kwiaty) wyglądają na pozbawione efektu trójwymiaru i wyblakłe. „Nudne” światło, to takie, jakich wiele na przeciętnych „pstrykach”, bez przemyślenia, bez wysiłku, w środku dnia, po prostu „nic takiego”, na czym warto by było zatrzymać wzorek na dłużej. Masz w związku z tym rację szukając odpowiedzi na pytanie, czym jest „ciekawe” oświetlenie. Bywa, że patrzymy na jakąś fotografię i mówimy, że jest magiczne. Dlaczego? Najczęściej wynika to nie tylko z tematu ujęcia, ale również z ciekawego oświetlenia fotografowanej sceny. Poznaj z nami kilka zasad, które ułatwią Ci przejście od zwykłych zdjęć do magicznych kadrów.
1. Wyjdź na spacer z aparatem wcześnie rano lub na godzinę przed zachodem słońca. Ta pora dnia, to tzw. złote godziny nazywane tak ze względu na ciepły, lekko żółtawy kolor światła. Zobacz, jak promienie wyzłacają fasady budynków, włosy ludzi, uwydatniają kolory liści i kwiatów, piasku na plaży, tworzą trójwymiarowy efekt chmur na niebie, a zimą iskrzą się w kryształkach lodu. Światło o tej porze pada nisko – pod niewielkim kątem. Cienie na ziemi, twarzach, ulicach układają się w inny sposób niż w południe. Są bardziej miękkie i korzystniej umiejscowione. Zauważysz, że faktura np. bruku czy kory na pniu drzewa będzie bardziej widoczna.
2. W parku, czy lesie łatwiej o poranku oraz pod wieczór zauważyć punktowe miejsca padania promieni – małe i duże plamy słońca. W tych miejscach ustaw fotografowaną osobę albo poszukaj kwiatów, kamieni, liści. Temat zdjęcia „ożyje” i nasyci się kolorami bez przesuwania suwaka saturacji/nasycenia podczas postobróbki. Nie bój się też szerokich kadrów, na których widać np. świetlne „firanki” wśród drzew lub szczytów gór. Poranna mgła lub pył unoszący się nad ziemią (np. stada zaganiane na słonecznej drodze przez psy), spotęgują ten efekt.
3. Mgliste poranki z przebijającymi się niskimi promieniami słońca, to jeszcze większa przygoda fotograficzna. Gdy do tego dodasz niskie, ciepłe światło skrzące się w kroplach rosy lub kryształkach pierwszego przymrozku na trawach lub pajęczynach, widok oczaruje prawie każdego. Włóż nieprzemakalne buty, weź aparat, pierścienie makro, jeśli je masz, statyw i idź na fotograficzne polowanie na kropelki i mgły snujące się po ziemi. Jeśli lubisz fotografować owady w ich naturalnym środowisku, poza urodą porannego światła dostaniesz jeszcze jeden prezent od tej pory dnia – „schłodzone” nocą owady są wolniejsze i dłużej możesz je fotografować, aby uzyskać wymarzony efekt.
4. Oświetlenie tylne – tu znowu uśmiechają się do nas poranki i późne popołudnia. Dwa tematy pokochają Was za takie światło w tle: portret i fotografia kwiatów, liści, łąk. W przypadku portretu ustaw osobę fotografowaną tyłem do nierównomiernie oświetlonego tła (najlepiej, gdy niskie słońce prześwieca przez liście drzew – poszukaj nawet zwykłych, na pozór nieciekawych krzaków). Otwórz przysłonę swojego obiektywu najbardziej jak możesz, aby uzyskać tzw. płytką głębię ostrości poza twarzą modela – efekt: rozmyte tło z jasnymi prześwitami. O głębi ostrości i wartościach przysłony przeczytasz tutaj. Przed fotografowaną postacią umieść białą blendę lub kawałek białego materiału/brystolu. Jeśli już potrafisz, użyj reporterskiej lampy błyskowe z modyfikatorem zmiękczającym jej światło. Nigdy nie pracuj z nią na pełnej mocy, gdyż błysk „zabije” piękne zastane oświetlenie. Jeśli zapomnisz o blendzie lub lampie, twarz skryje się w cieniu. Na zdjęciu prześwity światła przez liście zamienią się w małe, świetlne kółeczka – tzw. bokeh. Możesz też uzyskać taki efekt sztucznie – umieszczając ok. 1-2 m za postacią, przedmiotem, kwiatem zapalone lampki choinkowe.
5. Wbrew pierwszemu wrażeniu, kolejnym ciekawym typem oświetlenia jest światło kontrastowe, w słoneczny dzień w południe. Uważaj jednak na nie. Nie do wszystkich tematów się nadaje. Dzięki niemu uzyskasz tzw. światłocień, czyli wyraźnie kontrasty pomiędzy jasnymi elementami kadru np. ściany budynków, a ciemnymi cieniami i sylwetkami. Takie oświetlenie kocha fotografia uliczna street photo oraz fotografia czarnobiała B&W. Nie lubi go portret (chyba, że człowiek ma być tylko elementem kontrastowej kompozycji w połączeniu z własnym cieniem), krajobraz (fotografia krajobrazowa w podczerwieni z filtrem IR jest jednym z wyjątków), ani fotografia zbliżeniowa (przyroda – kwiaty, liście, trawy – mają w tym świetle „wyblakłe” kolory, zanika efekt półprzeroczystości). Uważaj też na zachody słońca. Ta pora dnia również charakteryzuje się bardzo dużym kontrastem. Niebo oświetlone zachodzącym słońcem jest tak jasne, że fotografowani na jego tle ludzie stają się ciemnymi sylwetkami. Wykorzystaj to. Zmień typ pomiaru światłomierza z matrycowego (lub wielosegmentowego) na punktowy, pobierz parametry czasu naświetlania dla nieba lub mocno oświetlonego tła, przestaw punkt ostrości na sylwetki i wyczaruj „sylwetkowe” kompozycje. Przy sztucznym oświetleniu typu koncertowego, również możesz uzyskać podobny efekt.
6. „Magiczne” jest również miękkie, boczne światło padające przez okno na stojącą/siedzącą przy nim postać, klimatyczne, stare wnętrza, ciekawe przedmioty lub jedzenie. Pokochaj brudne szyby, cienkie firanki, zielone krzewy przysłaniające okna. Dlaczego? Przez czyste szyby w południe wpadnie światło twarde, rysujące mocne cienie np. na twarzy, na potrawach, na przedmiotach, a nie miękkie i tajemnicze. Szybę możesz też okleić papierem śniadaniowym lub do pieczenia, gdy słońce jest zbyt mocne.
7. Jeśli lubisz tajemnicze, ciemne ujęcia w tzw. niskim kluczu – low key, pokochasz dość ostre, wąskie światło padające np. na sylwetkę kobiety lub mężczyzny. Uwypukli ono miękkie kształty ciała kobiety, mięśnie u mężczyzny, ładny profil twarzy. Dzięki niemu możesz wyczarować doskonałe akty oraz tajemnicze portrety z profilu. Potrzebujesz kontrastowego (dość mocnego) światła wpadającego do ciemnego pomieszczenia przez lekko uchylone drzwi (np. w piwnicy) lub przez pionowe szczeliny pomiędzy deskami w starej stodole. Jeśli korzystasz z oświetlenia studyjnego i posiadasz odpowiedniej długości strip (wysoki i wąski softbox), będziesz mieć takie piękne oświetlenie w studio o każdej porze dnia. Jak widzisz, bez studia też się uda. W ten sposób możesz również sfotografować niektóre przedmioty lub dym.
Gdy już zrozumiesz, czym jest „ciekawe” światło, zakochaj się w eksperymentowaniu, w rzadziej widzianych przez Ciebie porach dnia i miejscach, nowych dla Ciebie typach oświetlania przedmiotów, natury i ludzi. Zobaczysz, że ten wysiłek opłaci się w postaci uczucia radości i satysfakcji, gdy ujrzysz zupełnie nowy efekt.
Krótki kurs fotografii dla początkujących w odcinkach – pozostałe artykuły znajdziesz tutaj
Jeśli jesteś zainteresowany kolejną edycja warsztatów fotografii od podstaw – zapraszamy już w sierpniu – informacje i wstępne zapisy
Wkrótce, dla tych z Was, którzy nie rozstają się ze swoim telefonem, uruchomimy również warsztaty fotografii mobilnej od podstaw.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami od nas, wypełnij formularz poniżej:.